فهرست جداول
عنوان و شماره صفحه
جدول 1-1 پراکنش خانوادههای گیاهی ایران 4
جدول 2-1 ساختار ژنومی گونههای گندم 15
جدول 2-2 منابع گزارش شده برای ژنوم B 16
جدول 2-3 نحوهی تولید تثبیت کنندهها در آزمایشگاه 28
جدول 2-4 نامگذاری کروموزومها به روش لوان 35
جدول 2-5 جدول دو طرفهی استبینز 36
جدول 3-1 گونههای مورد آزمایش براساس محل جمعآوری 45
جدول 4-1 خلاصه شاخصهای سیتوژنتیکی ارزیابی شده 53
جدول 4-2 شاخصهای سیتوژنتیکی مورد ارزیابی در جمعیتهای بوئتیکوم 66
جدول 4-3 شاخصهای سیتوژنتیکی مورد ارزیابی در جمعیتهای اورارتو 67
جدول 4-4 ضرایب، بردارهای ویژه، مقادیر ویژه، درصد واریانس تجمعی دو مولفه اول حاصل از تجزیه به مولفههای اصلی در جمعیتهای بوئتیکوم 69
جدول 4-5 ضرایب، بردارهای ویژه، مقادیر ویژه، درصد واریانس تجمعی دو مولفه اول حاصل از تجزیه به مولفههای اصلی در جمعیتهای اورارتو 71
جدول 4-6 ضرایب، بردارهای ویژه، مقادیر ویژه، درصد واریانس تجمعی سه عامل اصلی حاصل از تجزیه به عوامل در جمعیتهای بوئتیکوم 73
جدول 4-7 ضرایب، بردارهای ویژه، مقادیر ویژه، درصد واریانس تجمعی سه عامل اصلی حاصل از تجزیه به عوامل در جمعیتهای اورارتو 75
جدول 4-8 توابع ممیزی مربوط به دو گونه تریتیکوم با استفاده از
شاخصهای سیتوژنتیکی ارزیابی شده
76
جدول 4-9 سهم هریک از توابع ممیزی از واریانس جامعه 77
فهرست اشکال و تصاویر
عنوان و شماره صفحه
شکل 1-1 گسترهی امپراتوری اورارتو 3
شکل 2-1 منطقهی هلال حاصلخیز 7
شکل 2-2 ساختار سنبله گندم 10
شکل 2-3 نمودار تکامل گندم 14
شکل 4-1 کشش تلومری و بهم چسپیدن کروموزومها 57
شکل 4-2 پراکنش جمعیتهای بوئتیکوم بر حسب دو مولفه اصلی 59
شکل 4-3 پراکنش جمعیتهای اورارتو بر حسب دو مولفه اصلی 61
شکل 4-4 پراکنش جمعیتهای بوئتیکوم بر حسب دو عامل اصلی حاصل از تجزیه به عوامل 63
شکل 4-5 پراکنش جمعیتهای اورارتو بر حسب دو عامل اول حاصل از تجزیه به عوامل 64
شکل 4-6 دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای جمعیتهای بوئتیکوم به روش Single linkage بر اساس شاخصهای ارزیابی شده 67
شکل 4-7 دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای جمعیتهای اورارتو به روش Single linkage بر اساس شاخصهای ارزیابی شده 68
شکل 4-8 تا4-39 آیدیوگرام و کاریوتیپ جمعیتها 71
فصل اول
مقدمه
1-1 مقدمه
از کجا آمدهام آمدنم بهر چه بود؟» این سؤالی است که انسان از دیرباز با آن مواجه بوده است و نحوهی پیدایش جهان، گیاه و حیوان را از خود پرسیده است. با پیشرفت دانش و تکنولوژی و پیدایش علم ژنتیک بارقههایی در ذهن بشر زده شد که میتواند به جوابی درست برای این سؤال دست پیدا کند. شناخت کروموزومها در اوایل قرن نوزدهم و ارائهی نظریهی کروموزومی وراثت در سال 1903 از همان ابتدا، ژنتیک را با بررسیهای سیتوژنتیکی- هیستولوژیکی گره زد (21). بر کسی پوشیده نیست که چگونگی تشکیل موجودات و بررسی منشاء حیات تنها از مجرای مطالعات کاریوتیپی و با استفاده از علم سیتوژنتیک میسر است (ویت1953). نیاز به دانش و دقت فراوان در مطالعات سیتوژنتیکی از یک سو و سختی پروسهی اجرایی از سوی دیگر باعث شده است اینگونه تحقیقها کمتر مورد توجه قرار گیرند. از همین رو در این تحقیق بر آن شدیم تا تنوع سیتوژنتیکی دو گونهی بسیار مهم گندم وحشی تریتیکوم اورارتو[1] و تریتیکوم بوئتیکوم[2] را مورد مطالعه قرار دهیم(39).
بیشک در اختیار داشتن مواد آزمایشی فراوان دارای تنوع جمعیتی در نمونههای گردآوری شده برای یک آزمایش سیتوژنتیکی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و باعث اعتبار هرچه بیشتر نتایج تحقیق میگردد. کشور پهناور ایران به دلایل تاریخی و باستانشناسی که در زیر آورده شده است مناسبترین محل برای انجام تحقیقات سیتوژنتیکی گیاهی به خصوص در مورد گندم، جو، یونجه، شبدر و اکثر گیاهان دارویی است، به گونهای که برخی از پژوهشگران اروپایی، ایران را بهشت گیاهشناسی[3]» نام نهادهاند (103).
درباره این سایت